Vanochtend opende ik mijn NU.nl. Bovenaan stond het artikel “SP wil uitstel invoering passend onderwijs”. Ik lees het regelmatig in de media. Als het gaat over onderwijs, komt dat passend onderwijs naar voren. Maar wat is passend onderwijs eigenlijk? Mijn eerste kennismaking met de term passend onderwijs was tijdens mijn derde studiejaar aan de PABO. Voor mijn scriptie moest ik nadenken binnen welk thema ik onderzoek wilde gaan verrichten. De twee meest spraakmakende thema’s waren opbrengstgericht werken en passend onderwijs. Ik koos voor het laatste. Met de kennis van toen ging ik aan de slag met vormen van instructie die het best passen bij sterke leerlingen met betrekking tot begrijpend lezen. Mijn onderzoek ging uit van de leerkracht en sterke leerlingen, die ook een gepaste plaats in het onderwijs verdienen. De Rijksoverheid zegt het volgende over passend onderwijs: “Kinderen met een handicap of gedragsproblemen hebben recht op een passende onderwijsplek. Dat kan in het speciaal onderwijs. Of met extra begeleiding op een gewone school. Vanaf 2014 komt er een nieuw stelsel voor passend onderwijs. Dit verplicht scholen een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben.” Duidelijk komen hier niet de sterke, maar de zwakke leerlingen naar voren.
Speciaal onderwijs
Twee dagen in de week ben ik werkzaam in het speciaal onderwijs waarover gesproken wordt. Deze kinderen hebben moeite met hun gedrag, hebben een scheef zelfbeeld en kunnen moeilijk omgaan met emoties. Het is vanzelfsprekend dat het voor deze leerlingen niet fijn is om in een grote klas geplaatst te worden met allerlei kinderen die wel goed gedrag vertonen. Natuurlijk kan er gepleit worden voor ‘modeling’, het goede voorbeeld geven. De rol en de druk op de leerlingen die goed gedrag vertonen neemt toe. Ook kan er wat gezegd worden voor kopieergedrag. Immers, als kinderen zien dat er iemand aandacht krijgt door negatief gedrag te vertonen is er de mogelijkheid dat kinderen mee gaan doen. Dan spreek ik nog niet eens over reactief gedrag, waardoor er chaos ontstaat in de groep.
De sterke leerling
Denk eens aan de sterke leerlingen. Aandacht zal uitgaan naar de kinderen die moeite hebben met leren en/of moeite hebben met goed gedrag vertonen. Op zich niks mis mee. Maar de sterke leerlingen worden uit het oog verloren. Zij zullen veel zelfstandig moeten werken en er zal minder tijd, aandacht en geld geboden worden aan deze kinderen. Met een beetje geluk, wordt het regulier onderwijs een vorm van Montessori onderwijs, waarbij kinderen een stamgroep hebben en per vak ingedeeld worden op het niveau waar zij werken. Maar worden deze niveaus ingedeeld aan de hand van didactiek, dus in welk leerjaar zij zitten? Of worden de niveaus ingedeeld op sociaal-emotionele ontwikkeling, waarbij de kinderen met gedragsproblemen een aantal uur per dag bij elkaar zitten, zodat de rest regulier onderwijs kan volgen?
Past het?
Hoe dan ook, passend onderwijs past niet. Niet op deze manier. De breuk tussen kind, ouder en leerkracht wordt steeds groter en iedereen moet op zijn eigen manier de klap opvangen. Nu wordt er gevraagd om uitstel door een Kamerlid. Van uitstel komt afstel. De media zal ons voorlopig nog niet met rust laten. Passend onderwijs, zal het gaan passen?